پدیده کودکان کار و خیابانی یکی از معضلات گریبانگیر اکثر شهرهای بزرگ است که از آن به عنوان تراژدی شهری یاد میشود، این معضل در کلانشهرها همچنان در حال افزایش است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، در چند روز گذشته باز هم زخم کهنه کودکان کار سرباز کرد و اخبار جمعآوری نامناسب آنها در یکی از شهرستانهای استان اصفهان خبرساز شد این در حالی است که طرحهای جمعآوری کودکان کار سالهاست اجرایی میشود اما به دلیل حل نشدن مشکلات معیشتی این خانوادهها کودکان کار و خیابان همچنان در خیابانهای شهر در حال افزایش هستند و اجرای این طرحها کارایی لازم را تاکنون نداشته است، نتایج همه مطالعات تحقیقی نشان میدهد بسیاری از کودکان کار و خیابان متعلق به خانوادههای فقیری هستند که شرایط اقتصادی نامساعد، مشکلات متعددی را برای آنها ایجاد کرده است و به طور کلی فقر مهمترین فاکتور تأثیرگذار در به وجود آمدن پدیده کودکان کار و خیابانی است و اعتقاد اکثریت کارشناسان این حوزه بر لزوم حل شدن ریشهای مشکلات اقتصادی و معیشتی خانوادههای آنهاست که این امر تأثیر بسیاری در حذف پدیده کودکان کار و خیابان دارد.
جمعآوری کودکان کار پاک کردن صورت مسئله است
مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاری ایران در گفتوگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص کودکان کار و خیابان، اظهار میکند: کودکان کار به خودی خود مسئله نیستند بلکه همه آنها خانواده دارند و حل مشکلات معیشتی خانواده آنها مهمترین مسئله است، این قشر از کودکان به دلیل فقر خانواده وضعیت مناسبی ندارند در حالی که این افراد هم باید بتوانند در جامعه مخارج زندگی خود را تأمین کنند.
وی با بیان اینکه جمعآوری کودکان کار تأثیری در زندگی آنها ندارد، در خصوص وجود کودکان کار اتباع خارجی در خیابانهای ایران، میافزاید: همه جای دنیا پناهندگان و اتباع خارجی از سوی کشور میزبان حمایت میشوند پس باید به اتباع خارجی که وارد ایران میشوند امکانات حداقلی را بدهیم و یا در صورت امکان نداشتن حمایت از ورود آنها به کشور جلوگیری شود و اینکه اجازه ورود بدهیم و بعد آنها را جمعآوری کنیم درست نیست بسیاری از این کودکان شناسنامه و امکان تحصیل ندارند پس به جای حمایت و حل مشکلات آنها نباید جمعآوری را تنها راهکار بدانیم.
بنیانگذار مددکاری علمی در ایران با بیان اینکه جمعآوری کودکان کار تنها پاک کردن صورت مسئله است، تصریح میکند: با توجه به افزایش پدیده فقر در جامعه، جمعیت کودکان کار و خیابان مداوم در حال افزایش است و جمعآوری آنها هیچ گرهای از مشکلات جامعه را حل نمیکند چرا که این کودکان بدون جا و مکان نیستند و اکثر آنها خانواده دارند و دستگاههای دخیل در جمعآوری آنها برای بعد از آن برنامه مشخصی ندارند و همه اینها به همان خانوادههای پر از مشکلات مختلف تحویل داده میشوند و دوباره از فردای رهاسازی این کودکان باز هم در خیابان هستند.
حل نکردن مشکلات خانواده کودکان کار عامل بی تأثیری طرحهای جمعآوری است
وی خاطرنشان میکند: درصدی از کودکان کار و خیابان بدون سرپرست پس از جمعآوری به خیریههای بخش خصوصی تحویل داده میشوند و حل نکردن ریشهای مشکلات خانواده این کودکان عامل این بی تأثیری جمعآوری مکرر کودکان کار و خیابانی است.
اقلیما با انتقاد از ماجرای جمعآوری کودکان کار در شاهینشهر اصفهان میگوید: همه مسئولیت ساماندهی کودکان کار و خیابان با سازمان بهزیستی است چرا که این سازمان مهمترین متولی رفع آسیبهای اجتماعی است و دستگاههایی چون استانداری، نیروی انتظامی یا تنها شهرداری مسئول جمعآوری هستند اما تنها سازمانی که باید به حل مشکلات این کودکان به طور ریشهای بپردازد سازمان بهزیستی است و سازمانی که امکانات و محل مناسبی برای نگهداری این کودکان ندارد نباید اقدام به جمعآوری آنها کند، حال اگر این سازمان نتوانسته است بودجه مناسبی برای ساماندهی و رفع مشکلات این کودکان در کشور اختصاص دهد گناه این کودکان نیست و مشکل به نقص برنامهریزی مسئولان جامعه برمیگردد.
رئیس انجمن علمی مددکاری ایران در خصوص اتفاق اداره بهزیستی شاهینشهر، میافزاید: اگر دنبال یافتن مقصر هستیم ابتدا نداشتن برنامه مشخص برای پس از جمعآوری کودکان کار، بعد از آن استفاده نکردن از نیروهای توانمند به عنوان مدیر همچنین نبود بودجه و امکانات مناسب برای حل مشکلات کودکان کار و خیابان مقصران اصلی این موضوع هستند وقتی سازمانی این امکانات را ندارد قطعاً نباید اقدام به جمعآوری کند و انجام آن غلط است.
اقلیما با بیان اینکه باید از این کودکان و خانواده آنها حمایت لازم و کافی بشود، میگوید: اگر این کودکان چه ایرانی، چه اتباع خارجی در خیابان هستند باید به خانواده آنها مراجعه کرد و مشکل آنها را فهمید، این کودکان به دلیل فقر مالی و فرهنگی خانواده در خیابانها هستند پس باید برای آنها کاری کرد نه اینکه با توهین و تحقیر آنها را از سطح شهر جمعآوری کرد. در کشورهای دیگر دولتها مسئول حمایت از چنین افرادی هستند پس تنها جمعآوری این کودکان بدون حل عمقی و ریشهای مشکلات خانواده آنها هیچ معنا و مفهومی ندارد و به نوعی تلف کردن وقت این نهادهاست.